Roman Kahramanları
Muvakkit Nuri Efendi
-
Muvakkit Nuri Efendi
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Saatleri Ayarlama Ensitüsü” başlıklı romanının önemli karakterlerinden biridir. Romanın başkahramanı Hayri İrdal’ın ustası ve bilge bir karakterdir. Romanda detaylı bir şekilde görünüşü betimlenir ve kişiliğinden bahsedilir. Elli beş-altmış yaşlarında, orta boylu, zayıf fakat dinç bir ihtiyardır. Uzun, beyaz, seyrek sakalı ve büyük, kestane rengi gözleri vardır. Çok az tahsil gören Nuri Efendi’nin gördüğü dersler de cami derslerinden ibarettir. Ancak saatlere dair derin bir bilgi birikimi ve kendine ait felsefi düşünceleri vardır. Saatleri ayarlama işini severek yapar. Maddiyata önem vermez. Tam anlamıyla Doğu mistisizmini bünyesinde taşıyan, eskiyi ve geleneği temsil eden bir karakterdir.
Hayri İrdal, Nuri Efendi’nin saat sevgisini şöyle anlatır: “(…) saati bir kere açtıktan sonra bir cam kavanoz altına koyar, bazen haftalarca el sürmeden karşıdan seyreder, eğer işliyorsa zaman zaman üstüne eğilir, sesini dinlerdi. Bu halleriyle üzerimde bir saatçiden ziyade saat doktoru hissini bırakırdı. Zaten saatle insanı birbirinden pek ayırmazdı. Sık sık, ‘Cenab-ı Hak insanı kendi sureti üzere yarattı; insan da saati kendine benzer icat etti…’ derdi… (Saatlerle) büsbütün beşeri bir dil konuşurdu” (Saatleri Ayarlama Enstitüsü, s. 32).
Nuri Efendi saatleri insan gibi görür. Bozuk saatlere bir bilim insanın hassaslığıyla yaklaşır; bir süre onları sadece inceler, zaman zaman sesini dinler ve hatta onlarla konuşur. Aslında o, hastaları tedavi eden bir doktordur; hastaları bozuk saatlerdir. İnsan-saat ilişkini yaratılan (insan)-yaratıcı (Allah) temeline dayandırarak kuran Nuri Efendi soyut olarak tez ortaya atabilen ve sentez yapabilen bir karakterdir. Düşüncelerinde felsefi bir derinlik vardır. Tüm bunlar son derece eğitimli, zeki ve üst düşünceye sahip bir bilim insanı ya da düşünce insanının özellikleridir. Bunlara ek olarak, maneviyatı da oldukça güçlüdür. Hatta düşünce dünyası bu güçlü maneviyatından beslenir.
Üzgünüz, hiçbir yanıt bulunamadı.